Czym jest cholesterol
Cholesterol to substancja tłuszczowa. Jest niezbędny do tworzenia błon komórkowych, niektórych hormonów i witaminy D. Cholesterol nie rozpuszcza się w wodzie, więc nie może sam przenosić się z krwią. Aby pomóc w transporcie cholesterolu, wątroba wytwarza lipoproteiny. Są to cząstki zbudowane z tłuszczów i białek. Transportują one cholesterol i trójglicerydy (inny rodzaj lipidów) w krwiobiegu. Dwa główne rodzaje lipoprotein to lipoproteina o małej gęstości (LDL) i lipoproetina o dużej gęstości (HDL).
Jeśli twoja krew zawiera zbyt dużo cholesterolu LDL mówimy, że masz wysoki cholesterol. Nieleczony wysoki poziom cholesterolu może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, w tym zawału serca lub udaru mózgu. Wysoki poziom cholesterolu nie daje zwykle żadnych objawów. Dlatego bardzo ważne jest regularne kontrolowanie poziomu cholesterolu.
Cholesterol LDL – „zły cholesterol”
Lipoproteina o małej gęstości (LDL) często nazywamy złym cholesterolem. Jeśli poziom cholesterolu LDL jest zbyt wysoki, może on gromadzić się na ścianach tętnic. Powstaje blaszka miażdżycowa, tętnice ulegają zwężeniu. Ograniczony zostaje przepływ krwi i ryzyko zakrzepów może być większe. W tej sytuacji istnieje większe ryzyko wystąpienia zawału serca lub udaru.
Cholesterol HDL – „dobry cholesterol”
Lipoproteina o dużej gęstości jest czasem nazywamy dobrym cholesterolem. Pomaga zawrócić cholesterol LDL do wątroby tak, aby został usunięty z organizmu. Pomaga to zapobiegać odkładaniu się nadmiaru cholesterolu w tętnicach. Gdy masz właściwy poziom cholesterolu HDL może pomóc on w zmniejszeniu ryzyka wystąpienia zakrzepów, chorób serca i udaru mózgu.
Wysoki cholesterol – przyczyny
Niewłaściwa dieta, czyli spożywanie zbyt dużej ilości produktów z dużą zawartością cholesterolu, tłuszczów nasyconych i tłuszczów trans może zwiększyć ryzyko wystąpienia wysokiego poziomu cholesterolu. Dobra wiadomość dla miłośników owsianki jest taka, że zawiera ona rozpuszczalny błonnik. Gdy ją spożywamy pomagamy obniżyć poziom wysokiego cholesterolu. O innych właściwościach owsianki dowiesz się więcej czytając artykuł Owies – jego walory i właściwości. Inne czynniki związane ze stylem życia mogą również mieć niekorzystne konsekwencje. Mowa tu chociażby o braku aktywności fizycznej i paleniu.
Znaczenie mogą mieć również predyspozycje genetyczne. Geny są przekazywane z rodziców na dzieci. Niektóre geny instruują nasze ciało jak przetwarzać cholesterol i tłuszcze. Jeśli Twoi rodzice mają wysoki poziom cholesterolu, istnieje większe ryzyko, że będziesz mieć ten sam problem.
W rzadkich przypadkach wysoki poziom cholesterolu jest spowodowany hipercholesterolemią. To zaburzenie lipidowe uniemożliwia organizmowi usunięcie cholesterolu LDL. Inne choroby takie jak cukrzyca i niedoczynność tarczycy mogą również zwiększać ryzyko wystąpienia wysokiego poziomu cholesterolu i powiązanych powikłań.
Wysoki cholesterol – czynniki ryzyka
Ryzyko wystąpienia problemu o którym mowa może być większe w przypadku:
- Nadwagi lub otyłości
- Niezdrowej diety
- Braku regularnych ćwiczeń
- Palenia
- Rodzinnej historii wskazującej na obecność schorzenia wśród przodków
- Cukrzyca, choroba nerek lub niedoczynność tarczycy